FLEXCRAFT TECHNIEK POSITION PAPER

(Download hier de PDF versie)

Flexibilisering van de arbeidsmarkt

Er is de laatste tijd veel te doen over de flexibilisering van de arbeidsmarkt en de flexbranche krijgt daarbij flink wat kritiek te verduren. Krantenkoppen als “Gesjoemel met flexwerk”, “Laagopgeleiden zijn dupe van flexibele arbeidsmarkt” zijn koren op de molen van vakbonden, die flexwerk de oorlog verklaren en streven naar zogeheten ‘echte banen’. Flexcraft Techniek merkt dat flexwerk vaak gemakshalve over één kam geschoren wordt en dat de critici, óók in politieke kringen, voorbijgaan aan de maatschappelijke en economische meerwaarde van flexwerk en intermediairs. De politieke beslissingen die genomen worden om vaste contracten te bevoordelen ten opzichte van flexwerk, zoals recent nog de afschaffing van de sectorverloning, stellen niet alleen ons, intermediairs, maar ook onze klanten, voor uitdagingen. Maar daarnaast brengen automatisering, digitalisering en globalisering de arbeidsmarkt in een stroomversnelling, wat ook een forse impact heeft op de rol van de intermediair. 

Impact technologische revolutie

De ‘vierde industriële revolutie’ zal ieders werk beïnvloeden. Door robotisering en automatisering zullen banen verdwijnen en zullen er nieuwe banen ontstaan. Visionairs vermoeden dat zo’n 85 procent van het werk in 2030 nu nog niet eens is uitgevonden. Vooral laag- en middelbaar geschoold werk zal echter onder toenemende druk komen te staan. Volgens ABN Amro zullen ook veel intermediairs dit voelen, omdat dit een doelgroep is waar velen zich op richten[i].

Daarnaast ondervinden intermediairs ook direct de effecten van de toenemende digitalisering. Een ruime meerderheid van de aanwezige uitzenders op het NBBU-Congres “Arbeidsmarkt van morgen” (66 procent) acht het reëel dat uitzendbureaus vervangen zullen worden door algoritmen en artificial intelligence. Vaardigheden doorzoeken gaat eenvoudiger en sneller als er reputatiemachines, data visualisatie, blockchain en smart analytics op losgelaten worden. Technologische innovaties zullen het steeds makkelijker maken om het juiste talent voor een welbepaalde opdracht te selecteren. Het menselijke oordeel kan dan wel niet vervangen worden, maar werving en selectie en al wat eromheen zit, zal toch met veel minder mankracht kunnen gebeuren. Bedrijven die hun HR-processen en operationele taken hebben geautomatiseerd, zien nieuwe kansen om beter te focussen op strategie en het bouwen van relaties met werknemers en kandidaten[ii]. Dat is volgens Flexcraft Techniek ook de richting die intermediairs zullen uitgaan: verbinden. Het verbinden van mensen met taken en projecten. Het verbinden van mensen met data en systemen. In een interview vertelt Andrew McAfee (MIT) dat dé grote onderscheidende factor van mensen juist de intrinsieke sociale impuls is; samenwerken, motiveren, teambuilding, solidair zijn, enz. Banen die juist inspelen op deze diep-menselijke eigenschappen, zullen in de nabije toekomst niet snel door geavanceerde technologieën vervangen kunnen worden. In een mensenbranche als de onze, zullen ‘mensenmensen’ het verschil maken. Wanneer bepaalde taken geautomatiseerd worden, kunnen intermediairs nog meer inzetten op maatwerk: inspelen op de individuele behoeften van zowel flexwerkers als opdrachtgevers. Technologische innovaties zullen dit proces begeleiden. Apps en social media kunnen voor intermediairs een goede hulp zijn om feeling te krijgen en te houden met de doelgroep. Dat het zo werkt, merken we bij Flexcraft Techniek, nu we al ruim een half jaar onze Flexcraft Facebook Jobmessenger gebruiken, erg goed. Overigens zien we dat zeker niet alleen de zogeheten ‘millennials’ goed digitaal bereikt kunnen worden. Dankzij onze Jobmessenger weten we razendsnel en efficiënt een goede match tussen opdrachtgevers en werkzoekenden te realiseren; zélfs in onze branche waar de vraag naar talent zeer groot is.

Flexcraft Techniek biedt totale ontzorging

Vanuit opdrachtgeverskant merken we een toenemende behoefte naar totale ontzorging en naar totaaloplossingen. Door de steeds complexer wordende wet- en regelgeving rond personeel, hebben bedrijven graag een betrouwbare partner die hen ondersteunt bij alle HR-aspecten. Bij Flexcraft Techniek bieden we al jaren een totaalpakket aan flexoplossingen (uitzend, detachering, zzp, payrolling,…) én HR-advies in de ruime zin van het woord, zodat we opdrachtgevers maatwerk kunnen leveren. Ik denk dat deze ontwikkeling, waarbij intermediairs bedrijven meer en meer ondersteunen bij hun personeelsbeleid, in de nabije toekomst nog belangrijker zal worden. Het zuiver leveren van tijdelijk personeel om piek- en ziek-momenten te ondervangen, volstaat niet meer. Als intermediairs kunnen we bedrijven juist helpen om creatieve personeelsoplossingen te bedenken, zoals bijvoorbeeld het opzetten van een arbeidspool tussen verschillende bedrijven, het organiseren van interne flexibiliteit en het bevorderen van de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Op die manier kunnen wij, intermediairs, nog beter zorgen voor meer werk én voor meer zekerheid voor werkenden in de realiteit van een steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt. Want dáár gaat het volgens mij om: ertoe bijdragen om de komende jaren zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen én te houden.

Duurzame inzetbaarheid en ontwikkeling

Cijfers van CBS en TNO tonen aan dat de werkzekerheid in Nederland in de afgelopen tien jaar is afgenomen. Het percentage werknemers met een vast contract is gedaald van 71% (2006) naar 61% (2016). De uitzendbranche groeit. Maar terwijl de uitzenduren in het tweede kwartaal van 2017 de grootste stijging in tien jaar hebben laten zien[iii], zijn het toch vooral andere (minder goed gereguleerde) vormen van flex, zoals tijdelijke contracten en nuluren- en oproepcontracten, die sterk zijn gegroeid. Het zijn cijfers die door vakbonden en politici graag opgevoerd worden in het betoog dat dé flexibilisering van de Nederlandse arbeidsmarkt is doorgeslagen. Alle vormen van flex worden daarbij over één kam geschoren en over het feit dat uitzendwerk een belangrijke banenmotor is[iv] en dat het 30 procent van de mensen uit de WW (duurzaam) aan werk helpt, hoor je ze vervolgens niet meer. De meerwaarde van intermediairs zal in de toekomst, nog meer dan nu, liggen bij het ontwikkelen van arbeidskrachten en het begeleiden van geen-werk-naar-werk of van werk-naar-ander-werk. Zeker omdat onze arbeidsmarkt zich meer en meer ontwikkelt in de richting van kortere opdrachten in plaats van lange termijn contracten. De opmars van de gig economy, platformeconomie, deeleconomie, taak- en projectgericht werken… (hoe je het ook wilt noemen) is ingezet en niet meer te stoppen. In plaats van de flexbranche te willen beknotten, zou de politiek zich juist moeten realiseren dat ze de kennis en ervaring van intermediairs in tijdelijk werk goed kan gebruiken.

Maar er zijn meerdere vormen van zekerheid (bijvoorbeeld inkomenszekerheid) en we zullen in de toekomst moeten afstappen van het ‘ideaal’ van de vaste baan. Er zijn ook steeds minder mensen die er voor zouden willen tekenen om een hele carrière lang bij één en hetzelfde bedrijf te werken[v]. Op het NBBU Congres verkondigde Prof. Dr. Ton Wilthagen dat we over vijf jaar geen onderscheid meer maken tussen ‘vast’ en ‘flex’, maar dat het gewoon om ‘werk’ gaat. Volgens hem zal er altijd een tekort aan arbeidskrachten zijn en worden uitzendbureaus de ‘ontwikkelbedrijven van medewerkers’. Intermediairs kunnen zich specialiseren in het ontwikkelen en duurzaam inzetbaar houden van arbeidskrachten. Op die manier kunnen ze arbeidskrachten, in een arbeidsmarkt waarin steeds meer ‘op oproep’ en per project zal gewerkt worden, meer veerkracht en wendbaarheid geven. Bekwame arbeidskrachten, wiens kennis en vaardigheden up-to-date zijn, zullen immers altijd meer kans en zekerheid op werk hebben. En werkzekerheid leidt tot inkomens- en bestaanszekerheid.

[i] Sectorprognose Zakelijke Dienstverlening van ABN Amro
[ii] Onderzoek van CareerBuilder (2017) bij 231 Amerikaanse HR-managers over de invloed van artificial intelligence en automatisatie op de HR-branche.
[iii] CBS, Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling; ontwikkeling omzet en uren (tweede kwartaal 2017)
[iv] Ook in het tweede kwartaal van 2017 trad de grootste banengroei, met 20.000, opnieuw op bij de uitzendbureaus (bron: CBS)
[v] Recent onderzoek van FastFlex onder 4 verschillende generaties arbeidskrachten toont aan dat jongere werknemers dubbel zo vaak bereid zijn om flexibel te zijn in het type arbeidscontract als in hun ogen een mooie positie te behalen valt.